Od Sekića do Lovćenca - kratak istorijat sela do kolonizacije Crnogoraca 1945.

Vojvodjanski • Vojvodjanski • 15. decembar 2021. • 09:29 •

Fotografije: iz knjige „Pupoljci istorije" prof. Ksenija Kustudić Đukić, Prilozi za zavičajnu istoriju Severnobačkog okruga, br.2. Bačka Topola-Subotica, 1998.

Naselje se prvi put spominje 1476. kao Segeđhaz u sastavu Bač-bodroške županije. Nakon pada Bačke pod tursku vlast, pratimo pomen naselja u turskim defterima, u okviru Subotičke nahije kao Segheđ ili Segheđhaz. 1580. godine imao je 31, a 1590. 37 oporezovanih domova. U spisima iz 1652. selo se pominje kao deo poseda Ferenca Vešelenjija i to kao „racko selo“, što upućuje na zaključak da je u 17. veku u selu živelo srpsko stanovništvo.

Istorija sela zapravo je vrlo specifična, jer je obeležena sa dve velike kolonizacije i to planske, podstaknute reformama i merama vlasti: prva je bila nemačka 1786, a druga cgnogorska tačno 160 godina kasnije, odnosno 1945. godine. Nemci su u Sekić planski naseljeni u vreme vladavine cara Jozefa II, sa ciljem da isušuju močvare i intenzivnije obrađuju zemlju, ali i da se time smanji srpski nacionalni elemenat. Prema podacima koje nam pruža Johan Jaus, autor prve nemačke monografije Sekića, nemački kolonisti potiču iz oblasti gornjeg Dunava, Rajne i Majne. Oni su prešli put dug 1.400 km. Svaka porodica je, pored kuće, dobila 300 hvati zemlje, jednu kravu, krevet sa slamaricom, tepih, oruđe za rad na zemlji, četiri konja. Selo je brojalo 220 identičnih kuća, građenih od naboja, prekrivenih trskom, koje su imale isti broj i raspored prostorija. U centru sela nalazila se evangelistička crkva, a kasnije su napravljeni putevi, vetrenjača, kudeljara. Stanovništvo sela se uglavnom bavilo zemljoradnjom, stočarstvom i vinogradarstvom (o čemu svedoči i grb sela na kome se nalaze dva uspravljena lava, klas žita i dva grozda). Sekić je bio nemačko naselje punih 159 godina i oni su mu udahnuli lepotu, organizaciju, čistoću i, moglo bi se reći, nekakvu smirenost. Izbijanjem II svetskog rata i rasplamsavanjem nacističke mržnje, menja se i život sela. Promene su naročito došle do izražaja u jesen 1944. kada je selo oslobođeno od strane ruske Crvene armije i kada ga Nemci počinju napuštati, a deo je odveden logor.

Kolonisti iz Crne Gore stigli su u Sekić u novembru 1945. Dobili su kuće i zemlju i počeli su da se navikavaju na život u vojvođanskoj ravnici, koji nije bio lak. Tako je selo dobilo nove stanovnike i sve se promenilo: i veličina sela, i kuće, i stanovnici, i ime. U znak sećanja na zavičaj, Crnogorci su selu dali novo ime – Lovćenac i udahnuli mu dušu crnogorskog zavičaja.

Tekst je objavljen u okviru projekta „Kulturno nasleđe kao putokaz”, koji je sufinansiran iz budžeta Opštine Mali Iđoš. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.

Od Sekića do Lovćenca kratak istorijat sela do kolonizacije Crnogoraca 1945.