Naselja Mediji

RTV Subotica

KONTROLA

Kvaliteta vazduha

Naselja Mediji

Društvo

Poznaju li i prepoznaju Subotičani Ferencа Rajhla?

RTV Subotica • Sanela Simeunović • 13. decembar 2022. • 12:20 •

Palata Rajhl jedan je od simbola Subotice, pored Gradske kuće i Sinagoge, ona daje jedinstven pečat arhitekturi našega grada, naziva se i remek delom u stilu mađarske secesije. Osim ovog, arhitekta Ferenc Rajhl, projektovao je mnoge značajne i do današnjeg dana jedinstvene objekte u našem gradu.

Svakako najpoznatije delo ovog arhitekte jeste Palata Rajhl, danas je to Savremena galerija, a takođe i nezaobilazna atrakcija za turiste, kao i jedna od omiljenih lokacija za fotografisanje i kod lokalnog stanovništva. Ipak postavlja se pitanje da li je i koliko Ferenc Rajhl poznat u Subotici kao jedan od četiri arhitekata, koji su svojom originalnošću i stvaralaštvom oblikovali lice grada u periodu sa prelaza 19. na 20. vek?

Ferenc Rajhl, arhitekta, kolekcionar umetničkih predmeta i umetnik, rođen u Apatinu 1869. godine, u Suboticu dolazi 1895. gde ostaje nešto više od deset godina. Za to vreme stvorio je oko 15 objekata u ovom gradu, a njegov rad odlikuju osim dekorativno i izrazito funkcionalno posebni objekti. Zgrada današnje Gradske biblioteke,koja spada u red spomenika kulture od velikog značaja, projektovana je 1895. i to je prvi objekat u stilu neobaroka u Subotici. Naredne godine Ferenc stvara i današnju Gimnaziju, koja je građena na sličnim principima kao i biblioteka.

Zajedno sa arhitektom Titusom Mačkovićem, 1899.Rajhl uvodi secesiju u arhitekturu grada, gotovo uporedo sa pojavom ovog stila u Evropi. Projektovao je dve prizemne, najamne kuće u Ulici Vase Stajića, jedna je nosila elemente francuskog simbolizma, a druga elemente bečke secesije, međutim one su porušene 2002.godine. Vila Konen,zgrada nekadašnje Austrougasrke banke, objekat koji se danas nalazi pored Sinagoge, gde se javljaju po prvi put elemnti sfinge, boga Merkura, ali i simbol suncokreta, takođe su njegova dela. Najpoznatija građevina pak jeste Palata Rajhl, koja je ujedno i spomenik kulture od velikog značaja.

Poslednji rad Rajhla u Subotici jeste adaptacija pozorišta u periodu od 1904. do 1912.godine, jer je već od 1908. živeo u Segedinu.